Normalnull un Basel: Unterschid zwüsche de Syte

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Unterschid zwische Syte)
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Schdephan (Diskussion | Byträg)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
 
Wathiik (Diskussion | Byträg)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
 
Zyle 1: Zyle 1:
'''Basel''' isch e [[Schweiz|Schwyzer]] Stadt am [[Rhein|Rhy]] im [[Halbkanton]] [[Basel-Stadt]] und gliichzitig dr Hauptort. Basel (uf Französisch ''Bâle'' [ba:l], Italiänisch ''Basilea'' [bazi'lE:a]) isch dy drittgröschti Stadt vo dr [[Schweiz|Schwyz]]. 188'000 Persone läbe 2004 im Kantoon [[Basel-Stadt]]; und 690'000 in dr nööchere Umgäbig. Basel isch di drittgröschti Stadt vo der Schwytz.
d'Höchi über Normal Null git a, wieviel Meter überm Meeresspiegel mer sich befindet.


Basel liggt im Nordweschte vo der Schwytz am Rhy und isch e groosses induschtriells Zentrum für di chemischi und pharmazeutischi Induschtry. Basel isch e Gränzstadt und liggt näbe Dütschland und Franggrych. D Regioon Basel zäme mit Baden und em Elsass haisst Regio TriRhena.
Z'Dütschland nümmt mer de Meeresspiegel vo de Nordsee z'Amschderdam als Nullhöchi. Im Gegesatz dodezü isch in de Schwyz s'Mittelmeer z'Marseille de Messpunkt, un s'heisst au nit Höchi über Normal Null, sondern '''Meter überm Meer'''. Un d'Öschdricher gön ane und nämme de mittlere Meeresspiegel vo Triest an de Adria als Usgangswert. Dodemit gits e chlaine Underschied zwüsche dene drei Höchemässige.


Basel hed en alti Universiteet. Basel isch 1501 in d Aidgenosseschaft ydrätte und isch syt 1648 unabhängig vom Dütsche Rych.
Es gildet: <math>\begin{matrix}h_{\rm D \ddot utschland} &=& \ h_{\rm Schwyz} - 32~{\rm cm} \\

\ &=& h_{\rm \ddot Ostrich} - 25~{\rm cm} \end{matrix}</math>
==Universiteet==
Basel hed di eltischti Universiteet vo der hüttige Schwytz. Si isch 1459 gründet worde. Dr Erasmus, dr Paracelsus, dr Daniel Bernoulli, dr Leonhard Euler und dr Friedrich Nietzsche hänn alli dött gschafft.

==Sport==
Basel gilt als erfolgyrchi Sport-Stadt. Dr FCB (FC Basel) isch scho syt ainiger Zyt dr erfolgrychschti Fuessball-Club vo dr Schwytz. 2008 wird z Basel und in andere Stedt di europäischi Fuessball-Maischterschaft ússdrage. S "Davidoff Swiss Indoors" isch s gröschti indoor tennis event in Europa. Im Joor 2002 sinn World Judo Championships in Basel ússdrage worde. Basel hed e groosses Fuessball-Stadion und e modärni Yshockey-Halle.


==Dialäggt==
Z Basel rede di maischte Lüt [[Baseldytsch]] (hüt maischtens mit [y] usgschproche und dorum mit <ü> gschribe). Dr Dialäggt hed innerhalb vo de dütschschwytzer Dialäggt e Sonderschtellig, ainersyts us linguistische Gründ und anderersyts ufgrund vo sim bsundere Prestige, wo sich au an der [[Basler Fasnacht]] üssered.

==Wichtygy Persone us Basel==
*[[Black Tiger]], Rapper
*[[Aernschd Born]]
*[[Jacob Burckhardt]], Hischtoriker
*[[Arthur Cohn]], Film-Broduzänt
*[[Dani Levy]], Film- und Theater-Regisseur, Schauspiler
*[[Luana]], Rapperin
*[[Albert Hofmann]] , Chemiker (nid in Basel gebore)
*[[Theodor Zwinger]], Mediziner
*[[Jakob Bernoulli]], Mathematiker und Physiker
*[[Karl Barth]], Theoloog
*[[Leonhard Euler]], Mathematiker
*[[Christoph Merian]], Gründer vo dr Christoph Merian Stiftig
*[[Arnold Böcklin]], Künschtler
*[[Cesar Keiser]], beriemte Kabarettischt

[[da:Basel]]
[[de:Basel]]
[[en:Basel]]
[[es:Basilea]]
[[fr:Bâle]]
[[he:באזל]]
[[la:Basilea]]
[[nl:Bazel (Zwitserland)]]
[[ja:バーゼル]]
[[no:Basel]]
[[pl:Bazylea]]
[[pt:Basiléia]]
[[ro:Basel]]
[[sv:Basel]]

Version vo 14:28, 30. Okt. 2004

Basel isch e Schwyzer Stadt am Rhy im Halbkanton Basel-Stadt und gliichzitig dr Hauptort. Basel (uf Französisch Bâle [ba:l], Italiänisch Basilea [bazi'lE:a]) isch dy drittgröschti Stadt vo dr Schwyz. 188'000 Persone läbe 2004 im Kantoon Basel-Stadt; und 690'000 in dr nööchere Umgäbig. Basel isch di drittgröschti Stadt vo der Schwytz.

Basel liggt im Nordweschte vo der Schwytz am Rhy und isch e groosses induschtriells Zentrum für di chemischi und pharmazeutischi Induschtry. Basel isch e Gränzstadt und liggt näbe Dütschland und Franggrych. D Regioon Basel zäme mit Baden und em Elsass haisst Regio TriRhena.

Basel hed en alti Universiteet. Basel isch 1501 in d Aidgenosseschaft ydrätte und isch syt 1648 unabhängig vom Dütsche Rych.

Universiteet

Basel hed di eltischti Universiteet vo der hüttige Schwytz. Si isch 1459 gründet worde. Dr Erasmus, dr Paracelsus, dr Daniel Bernoulli, dr Leonhard Euler und dr Friedrich Nietzsche hänn alli dött gschafft.

Sport

Basel gilt als erfolgyrchi Sport-Stadt. Dr FCB (FC Basel) isch scho syt ainiger Zyt dr erfolgrychschti Fuessball-Club vo dr Schwytz. 2008 wird z Basel und in andere Stedt di europäischi Fuessball-Maischterschaft ússdrage. S "Davidoff Swiss Indoors" isch s gröschti indoor tennis event in Europa. Im Joor 2002 sinn World Judo Championships in Basel ússdrage worde. Basel hed e groosses Fuessball-Stadion und e modärni Yshockey-Halle.


Dialäggt

Z Basel rede di maischte Lüt Baseldytsch (hüt maischtens mit [y] usgschproche und dorum mit <ü> gschribe). Dr Dialäggt hed innerhalb vo de dütschschwytzer Dialäggt e Sonderschtellig, ainersyts us linguistische Gründ und anderersyts ufgrund vo sim bsundere Prestige, wo sich au an der Basler Fasnacht üssered.

Wichtygy Persone us Basel